Chương 5: Thương nhau lắm, cắn nhau đau
Dạo qua ký ức, dù đã mấy năm, tôi vẫn nhớ hình ảnh đôi vợ chồng bán cơm ven đường ở một miền quê thuộc tỉnh Bình Thuận.
Lần đầu ghé quán, tôi đã ấn tượng bởi nhiều thứ: cái nóng như thiêu của trưa hè được bổ trợ bởi mái tôn hầm hập; ấn tượng bởi sự mến khách khi anh chủ quán cao hứng đãi tôi mấy chén chè và khoe là: “Bả nấu, cô ăn coi ngon hông”; và ấn tượng bởi những câu chuyện đời thường của hai người họ…
Buổi trưa dù vắng khách, chỉ có mình tôi, người chồng vẫn không chịu ăn cơm mà cứ nhong nhóng nhìn ra đường, gặp người quen đi ngang qua liền hỏi:
“Có thấy bả về chưa, đi đâu mà lâu lắc.”
Rồi quay qua nói với tôi, như phân bua cho sự nhấp nhỏm của mình:
“Bả đi nấu cơm cho chùa, mà người ta ăn dzìa hết rồi hổng thấy bả đâu.”
Tôi đùa: “Nhớ vợ rồi à?”
Anh giãy nãy lên: “Nhớ gì mà nhớ, tại bả đi từ sáng, quán xá không ai coi nên trông.”
Tôi chỉ dám cười trong lòng, thầm nghĩ: “Lý do lý trấu, không nhớ thì sao lại trông?”
Lúc bấy giờ, tôi bỗng thấy vui với hình ảnh đập vào mắt mình: một người đàn ông lam lũ, chai sạm như thể cảm xúc không còn có dịp biểu hiện ra ngoài, vậy mà một tay chống nạnh, tay kia vò đầu gãi tai, bước vào bước ra, trông vợ như đứa trẻ trông mẹ đi chợ về. Tôi phì cười vì sự so sánh này, thì người ta vẫn bảo đàn ông về mặt nào đó là đứa trẻ to xác mà.
Thế rồi chị vợ về, cầm cho anh mấy món chay, miệng cười toe toét: “Tui ở lại phụ dọn dẹp, xin lộc của chùa về cho ông.” Nụ cười trên gương mặt khắc khổ mà sao thấy rạng ngời.
Anh chồng thấy bóng vợ từ xa đã lộ vẻ vui mừng, kêu lên: “dzìa rồi”. Vậy mà gặp mặt vợ lại ra vẻ nhăn nhó: “Đi gì lâu dữ, chờ dzìa đói bụng thấy bà.”
Chị vợ cả ngày bận rộn, còn mang phần về cho chồng, lại bị cằn nhằn nên tức giận trợn mắt: “Cơm đó sao không ăn, ai biểu chờ chi.” Thế là hai người, kẻ mặt sưng người mày sỉa. Tình yêu thương quan tâm nhau đôi khi bị những lời lẻ dấm dẳng làm cho trớt quơ, trôi tuột kiểu như vậy…
Lâu sau đó, tôi lại có dịp đi công tác Bình Thuận, lần thứ hai tôi ghé vào quán của anh chị. Do tiện đường, lỡ bữa, mà cũng để ngắm nhìn chuyện hàng ngày của họ, (thì ra trong người mình cũng có máu bà tám).
Đã quá buổi nên quán lại chỉ có mình tôi.
Lần này tôi gặp người vợ, chị rảnh ngồi kể bâng quơ. Chị nói đủ thứ, nào chuyện đồng áng được giá mất mùa, được mùa mất giá, có mấy sào ruộng, muốn làm thanh long mà Nhà nước không cho (thời điểm thanh long đang có giá). Nào chuyện con cái học hành, nói đến đây gương mặt chị ánh lên niềm tự hào vì có hai đứa học đại học ở Sài gòn, hai đứa học cấp ba, đứa nào học cũng giỏi. Chị nói: “Cực mấy cũng ráng cho tụi nó đổi đời, không khổ như mình nữa.”
Rồi chị tỉ tê nói đến chuyện nhà cửa: “Tội ổng làm không nghỉ tay, mần miết mà chưa cất nổi cái nhà cao ráo cho đỡ nóng, thôi mình ráng chịu cực để tiền cho tụi nhỏ đi học, vài năm nữa hẳn hay.”
Chị vừa kể chuyện vừa dọn cơm, nói: “Đợi ổng dìa ăn, đi sáng giờ chắc đói lắm.” Miệng nói tay bày món này múc món kia gọn gàng: “Ổng đi ruộng từ sớm, rồi ghé qua chỗ bà Ba, coi cái đầu hụi ra sao. Chắt mót mấy đầu hụi để dành, chứ để không là xài hết, tiền vô nhà khó như gió vô nhà trống mà…”
Một lúc sau anh chồng đạp xe về, cười từ đầu ngõ, vừa dựng xe đạp bên vách liền khoe ngay: “Tui hốt hụi rồi nè, được năm triệu.” Gương mặt anh hớn hở, chắc chờ chị khen.
Có ngờ đâu chị nổi giận: “Ai kêu ông hốt, tui để dành tới cuối năm, hốt luôn cái hụi kia, đặng mua cho con Hai chiếc xe máy, nó nói qua tết đi thực tập ở chỗ … chỗ gì đó.” Chắc tên công ty khó nhớ quá nên chị nói lắp bắp. “Chừng này tiền để làm gì, rồi sẽ xài hết, sao mà tài lanh dzậy…” Chị tuôn ra một tràng làm anh chưng hửng, đứng xớ rớ vò đầu gãi tai, rồi ra góc nhà ngồi, trông thật tội.
Anh buồn, nét buồn trên gương mặt khắc khổ nhăn nheo đen sạm, nhìn càng thảm hại. Nét mặt đó cho tôi thấy nhiều cảm xúc gộp lại: tiếc nuối vì làm lỡ sự tính toán của vợ, lo lắng việc mua xe máy cho đứa con không thành, trách mình sao tài lanh tài lẹt… Chị vợ cũng không màng cơm nước, ngồi hí hoáy giở sổ tính toán tới lui, vừa ngó sổ vừa cằn nhằn, nhưng trong lời nói đã không còn giận dữ, chắc chị cũng như anh chồng, lo không biết có đủ tiền mua xe cho con…
Một lúc sau nhìn thấy anh chồng thu lu trong góc, chị bưng mâm cơm lại: “Ăn cơm chứ bỏ sao, cơm gì cơm bỏ!” Tôi nghĩ chắc mẩm chị đã nguôi giận, thương anh đói bụng nhưng không tiện nói ra. Ờ, thì vợ chồng mà, giận đó rồi thương đó thôi. Nhưng thương để dành trong bụng, ra tới miệng thì bay đâu mất, thành ra từ ngữ cứ cụt la cụt lũn vậy.
Họ gần như không quan tâm đến sự hiện diện của tôi. Nhờ vậy, mà tôi có dịp quan sát và suy ngẫm (hay tại tôi nhiều chuyện không biết). Nhìn chị rồi nhìn anh, thấy họ đúng là một đôi, bởi sự hao hao trên gương mặt khắc khổ, xương xẩu, đen đúa; hao hao trong cách nói chuyện mộc mạc, cụt lũn không diễn đạt hết cảm xúc trong lòng… Thì người ta vẫn nói, vợ chồng sống với nhau càng lâu ngày, càng thương yêu thì càng giống nhau mà, nói một cách hoa mỹ thì là tướng phu thê.
Tôi thấy vui khi chứng kiến tình cảm dung dị, chân chất, có phần hồn nhiên của họ. Nắng gió chỉ có thể khiến họ đen da, chai sần dáng vẻ bên ngoài, chứ tình cảm thì không bị khô cằn vì những nhọc nhằn mưu sinh. Họ, dù cuộc sống lam lũ nhưng tình yêu thương, sự quan tâm dành cho nhau vẫn đầy ắp dạt dào, dù sự quan tâm ấy có thể không biểu hiện như nhiều người khác…
Lần đầu ghé quán, tôi đã ấn tượng bởi nhiều thứ: cái nóng như thiêu của trưa hè được bổ trợ bởi mái tôn hầm hập; ấn tượng bởi sự mến khách khi anh chủ quán cao hứng đãi tôi mấy chén chè và khoe là: “Bả nấu, cô ăn coi ngon hông”; và ấn tượng bởi những câu chuyện đời thường của hai người họ…
Buổi trưa dù vắng khách, chỉ có mình tôi, người chồng vẫn không chịu ăn cơm mà cứ nhong nhóng nhìn ra đường, gặp người quen đi ngang qua liền hỏi:
“Có thấy bả về chưa, đi đâu mà lâu lắc.”
Rồi quay qua nói với tôi, như phân bua cho sự nhấp nhỏm của mình:
“Bả đi nấu cơm cho chùa, mà người ta ăn dzìa hết rồi hổng thấy bả đâu.”
Tôi đùa: “Nhớ vợ rồi à?”
Anh giãy nãy lên: “Nhớ gì mà nhớ, tại bả đi từ sáng, quán xá không ai coi nên trông.”
Tôi chỉ dám cười trong lòng, thầm nghĩ: “Lý do lý trấu, không nhớ thì sao lại trông?”
Lúc bấy giờ, tôi bỗng thấy vui với hình ảnh đập vào mắt mình: một người đàn ông lam lũ, chai sạm như thể cảm xúc không còn có dịp biểu hiện ra ngoài, vậy mà một tay chống nạnh, tay kia vò đầu gãi tai, bước vào bước ra, trông vợ như đứa trẻ trông mẹ đi chợ về. Tôi phì cười vì sự so sánh này, thì người ta vẫn bảo đàn ông về mặt nào đó là đứa trẻ to xác mà.
Thế rồi chị vợ về, cầm cho anh mấy món chay, miệng cười toe toét: “Tui ở lại phụ dọn dẹp, xin lộc của chùa về cho ông.” Nụ cười trên gương mặt khắc khổ mà sao thấy rạng ngời.
Anh chồng thấy bóng vợ từ xa đã lộ vẻ vui mừng, kêu lên: “dzìa rồi”. Vậy mà gặp mặt vợ lại ra vẻ nhăn nhó: “Đi gì lâu dữ, chờ dzìa đói bụng thấy bà.”
Chị vợ cả ngày bận rộn, còn mang phần về cho chồng, lại bị cằn nhằn nên tức giận trợn mắt: “Cơm đó sao không ăn, ai biểu chờ chi.” Thế là hai người, kẻ mặt sưng người mày sỉa. Tình yêu thương quan tâm nhau đôi khi bị những lời lẻ dấm dẳng làm cho trớt quơ, trôi tuột kiểu như vậy…
Lâu sau đó, tôi lại có dịp đi công tác Bình Thuận, lần thứ hai tôi ghé vào quán của anh chị. Do tiện đường, lỡ bữa, mà cũng để ngắm nhìn chuyện hàng ngày của họ, (thì ra trong người mình cũng có máu bà tám).
Đã quá buổi nên quán lại chỉ có mình tôi.
Lần này tôi gặp người vợ, chị rảnh ngồi kể bâng quơ. Chị nói đủ thứ, nào chuyện đồng áng được giá mất mùa, được mùa mất giá, có mấy sào ruộng, muốn làm thanh long mà Nhà nước không cho (thời điểm thanh long đang có giá). Nào chuyện con cái học hành, nói đến đây gương mặt chị ánh lên niềm tự hào vì có hai đứa học đại học ở Sài gòn, hai đứa học cấp ba, đứa nào học cũng giỏi. Chị nói: “Cực mấy cũng ráng cho tụi nó đổi đời, không khổ như mình nữa.”
Rồi chị tỉ tê nói đến chuyện nhà cửa: “Tội ổng làm không nghỉ tay, mần miết mà chưa cất nổi cái nhà cao ráo cho đỡ nóng, thôi mình ráng chịu cực để tiền cho tụi nhỏ đi học, vài năm nữa hẳn hay.”
Chị vừa kể chuyện vừa dọn cơm, nói: “Đợi ổng dìa ăn, đi sáng giờ chắc đói lắm.” Miệng nói tay bày món này múc món kia gọn gàng: “Ổng đi ruộng từ sớm, rồi ghé qua chỗ bà Ba, coi cái đầu hụi ra sao. Chắt mót mấy đầu hụi để dành, chứ để không là xài hết, tiền vô nhà khó như gió vô nhà trống mà…”
Một lúc sau anh chồng đạp xe về, cười từ đầu ngõ, vừa dựng xe đạp bên vách liền khoe ngay: “Tui hốt hụi rồi nè, được năm triệu.” Gương mặt anh hớn hở, chắc chờ chị khen.
Có ngờ đâu chị nổi giận: “Ai kêu ông hốt, tui để dành tới cuối năm, hốt luôn cái hụi kia, đặng mua cho con Hai chiếc xe máy, nó nói qua tết đi thực tập ở chỗ … chỗ gì đó.” Chắc tên công ty khó nhớ quá nên chị nói lắp bắp. “Chừng này tiền để làm gì, rồi sẽ xài hết, sao mà tài lanh dzậy…” Chị tuôn ra một tràng làm anh chưng hửng, đứng xớ rớ vò đầu gãi tai, rồi ra góc nhà ngồi, trông thật tội.
Anh buồn, nét buồn trên gương mặt khắc khổ nhăn nheo đen sạm, nhìn càng thảm hại. Nét mặt đó cho tôi thấy nhiều cảm xúc gộp lại: tiếc nuối vì làm lỡ sự tính toán của vợ, lo lắng việc mua xe máy cho đứa con không thành, trách mình sao tài lanh tài lẹt… Chị vợ cũng không màng cơm nước, ngồi hí hoáy giở sổ tính toán tới lui, vừa ngó sổ vừa cằn nhằn, nhưng trong lời nói đã không còn giận dữ, chắc chị cũng như anh chồng, lo không biết có đủ tiền mua xe cho con…
Một lúc sau nhìn thấy anh chồng thu lu trong góc, chị bưng mâm cơm lại: “Ăn cơm chứ bỏ sao, cơm gì cơm bỏ!” Tôi nghĩ chắc mẩm chị đã nguôi giận, thương anh đói bụng nhưng không tiện nói ra. Ờ, thì vợ chồng mà, giận đó rồi thương đó thôi. Nhưng thương để dành trong bụng, ra tới miệng thì bay đâu mất, thành ra từ ngữ cứ cụt la cụt lũn vậy.
Họ gần như không quan tâm đến sự hiện diện của tôi. Nhờ vậy, mà tôi có dịp quan sát và suy ngẫm (hay tại tôi nhiều chuyện không biết). Nhìn chị rồi nhìn anh, thấy họ đúng là một đôi, bởi sự hao hao trên gương mặt khắc khổ, xương xẩu, đen đúa; hao hao trong cách nói chuyện mộc mạc, cụt lũn không diễn đạt hết cảm xúc trong lòng… Thì người ta vẫn nói, vợ chồng sống với nhau càng lâu ngày, càng thương yêu thì càng giống nhau mà, nói một cách hoa mỹ thì là tướng phu thê.
Tôi thấy vui khi chứng kiến tình cảm dung dị, chân chất, có phần hồn nhiên của họ. Nắng gió chỉ có thể khiến họ đen da, chai sần dáng vẻ bên ngoài, chứ tình cảm thì không bị khô cằn vì những nhọc nhằn mưu sinh. Họ, dù cuộc sống lam lũ nhưng tình yêu thương, sự quan tâm dành cho nhau vẫn đầy ắp dạt dào, dù sự quan tâm ấy có thể không biểu hiện như nhiều người khác…
Nhận xét về Chuyện